Chọn gạch ốp lát là một phần quan trọng trong quá trình xây hoặc sửa chữa nhà. Tuy nhiên, nhiều gia chủ chỉ chú trọng đến mẫu mã, màu sắc của gạch mà quên mất yếu tố kỹ thuật chính là xương gạch. Đây là phần cấu tạo của viên gạch, quyết định đến độ bền, độ hút nước, khả năng chịu lực và tuổi thọ của công trình. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ đặc điểm của từng loại gạch, nhận biết các loại xương gạch ốp lát phổ biến hiện nay dễ hiểu và thực tế nhất.

Xương gạch là gì?

Xương gạch là chất liệu cấu tạo nên viên gạch ốp lát. Thông thường, cấu tạo của 1 viên gạch bao gồm 2 thành phần là xương gạch và men gạch.

• Xương gạch: là phần được tính từ đáy mặt sau của viên gạch đến phần men gạch. Xương gạch quyết định đến độ cứng, khả năng chịu lực, độ hút nước và độ bền lâu dài của viên gạch trong quá trình sử dụng.
• Men gạch:  là lớp phủ mỏng bên trên bề mặt xương gạch. Lớp men không chỉ có tác dụng bảo vệ, chống trầy xước, mà còn đóng vai trò tạo thẩm mỹ nhờ các họa tiết, màu sắc, độ bóng hoặc mờ. 

Vì sao cần phân biệt các loại xương gạch ốp lát? Hiểu và phân biệt các loại xương gạch ốp lát là bước quan trọng khi chọn gạch cho từng khu vực trong nhà nhằm tiết kiệm chi phí và khai thác đúng ưu điểm của viên gạch. Ví dụ, nếu sử dụng gạch ceramic (hút nước cao, xương gạch mềm) cho khu vực ẩm ướt như nhà tắm, sàn sân thượng, thì chỉ sau một thời gian ngắn sàn có thể xuất hiện tình trạng bong tróc, rạn nứt hoặc nấm mốc. Ngược lại, nếu chọn gạch porcelain (xương đặc, hút nước thấp) cho những khu vực khô ráo, ít chịu lực thì lại gây tốn kém không cần thiết.

Có mấy loại xương gạch ốp lát?

Hiện nay, có 3 loại xương gạch ốp lát được sử dụng phổ biến như sau:

Xương gạch Ceramic

Gạch Ceramic là loại phổ biến nhất trên thị trường, với phần xương gạch được làm từ đất sét và phụ gia, sau đó nung ở nhiệt độ cao. Ưu điểm lớn là giá thành rẻ, tuy nhiên độ hút nước cao khiến loại gạch này không phù hợp với những khu vực thường xuyên ẩm ướt như nhà tắm hay ban công.

• Ưu điểm: Giá thành thấp, mẫu mã đa dạng.
• Nhược điểm: Độ hút nước cao, dễ bị trầy xước, độ bền thấp, không thích hợp với không gian ẩm ướt.
• Ứng dụng: Chỉ nên dùng ở khu vực khô ráo như phòng ngủ, tường nội thất.

Xương gạch Semi – porcelain

Xương gạch Semi – porcelain có thành phần gồm khoảng 50 – 70% bột đá, phần còn lại là đất sét và phụ gia. Xương gạch Semi – porcelain là sự kết hợp giữa Ceramic và Porcelain, thừa hưởng những ưu điểm của cả hai loại, có độ hút nước thấp hơn Ceramic, độ bền cao hơn và giá thành nằm ở mức trung bình.

• Ưu điểm: Độ bền tốt hơn Ceramic, độ hút nước thấp, giá thành hợp lý.
• Nhược điểm: Khả năng chịu lực trung bình, lớp men dễ bị phai màu theo thời gian.
• Ứng dụng: Phù hợp cho cả nội thất và ngoại thất, đặc biệt là các khu vực có độ ẩm trung bình như nhà bếp, nhà tắm.

Xương gạch Porcelain

Xương gạch Porcelain là loại cao cấp nhất, được làm từ bột đá (70% trở lên) và đất sét tinh chế, nung ở nhiệt độ rất cao. Đây là loại xương gạch có độ hút nước gần như bằng không, độ bền cực cao, chịu được nhiệt độ và lực tác động mạnh.

Mẹo nhận biết các loại xương gạch ốp lát

Để dễ dàng phân biệt các loại xương gạch ốp lát, bạn có thể dùng mắt quan sát hoặc cảm nhận bằng cách cầm nắm. Dưới đây là gợi ý mẹo nhận biết các loại xương gạch ốp lát:

Gạch Ceramic (xương đỏ, gạch men thường)

• Quan sát màu xương: Đỏ hoặc hồng nhạt do cấu tạo từ phần lớn đất sét.
• Cảm giác khi cầm: Nhẹ tay, dễ mang vác.
• Gõ nhẹ: Âm thanh đục, gạch xốp, kiểm tra tốc độ hút nước của gạch.

Gạch Semi Porcelain (xương bán sứ)

• Màu xương gạch: Trắng ngà hoặc xám nhạt do thành phần pha trộn giữa đất sét và bột đá.
• Cảm giác khi cầm: Nặng hơn Ceramic, cứng chắc hơn.
• Gõ nhẹ: Âm thanh vang hơn, độ hút nước thấp hơn Ceramic (~3-6%).

Gạch Porcelain (xương toàn sứ)

• Màu xương: Trắng xám hoặc đồng nhất với bề mặt vì làm từ bột đá tinh chế.
• Cảm giác khi cầm: Rất nặng và chắc tay.
• Gõ nhẹ: Âm vang rõ nhờ kết cấu đặc, độ hút nước cực thấp (<0.5%).

Kinh nghiệm chọn xương gạch cho từng khu vực 

Để lựa chọn loại xương gạch đúng cho từng khu vực thì bạn cần có kinh nghiệm lựa chọn sao cho phù hợp. Dưới đây là bảng hướng dẫn chọn xương gạch theo từng khu vực sử dụng:

Bảng hướng dẫn chọn xương gạch theo khu vực sử dụng

Sai lầm thường gặp khi chọn xương gạch ốp lát 

Việc lựa chọn gạch ốp lát không chỉ dừng lại ở yếu tố thẩm mỹ mà phần xương gạch mới chính là yếu tố quyết định đến chất lượng sử dụng lâu dài. Dưới đây là sai lầm phổ biến mà nhiều người dễ mắc phải khi chọn xương gạch:

Mua sai keo dán gạch vì không phân biệt được xương gạch

Nhiều gia chủ thường chọn keo dán gạch theo cảm tính hoặc giá cả mà không để ý đến loại xương gạch đang sử dụng. Trong khi đó, mỗi loại gạch như Ceramic, Semi-porcelain hay Porcelain đều có đặc tính khác nhau về độ hút nước, độ cứng và khả năng bám dính, từ đó yêu cầu keo dán gạch phù hợp.

Tin theo tư vấn thiếu chuyên môn

Một số người tiêu dùng chưa có kinh nghiệm thường hoàn toàn dựa vào lời khuyên của nhân viên bán hàng. Tuy nhiên, nếu gặp phải người tư vấn kiến thức chuyên môn chưa vững, bạn rất dễ bị hướng sai khi chọn gạch ốp lát, không nhận biết được các loại xương gạch dẫn đến sử dụng gạch chưa đúng với công năng gây lãng phí hoặc tốn kém về sau.

Vì vậy, để tránh những rủi ro không đáng có, bạn hoàn toàn có thể dựa vào những thông tin trong bài viết này để nắm rõ đặc điểm từng loại xương gạch và chọn đúng loại keo dán phù hợp. Việc hiểu đúng ngay từ đầu không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn đảm bảo độ bền và thẩm mỹ cho toàn bộ công trình. 

Hãy nhớ: Mỗi vị trí sử dụng cần loại gạch có cấu tạo xương gạch khác nhau. Nếu bạn đang chuẩn bị hoàn thiện công trình, đừng ngại tìm hiểu kỹ hơn về xương gạch hoặc tham khảo ý kiến từ chuyên gia vật liệu xây dựng nhé!