Trong mỗi công trình xây dựng, vữa đóng vai trò như “chất keo” gắn kết gạch, đá và tạo nên bề mặt tường, sàn, trát phẳng chắc chắn. Không chỉ là vật liệu phụ, chất lượng vữa quyết định trực tiếp đến độ bền, khả năng chống nứt, chống thấm và tuổi thọ của công trình. Chính vì vậy, việc tuân thủ đúng các tiêu chuẩn vữa xây dựng là yếu tố then chốt để đảm bảo kết cấu ổn định và duy trì tính thẩm mỹ lâu dài. 

Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ giải pháp hiệu quả giúp hạn chế tình trạng nứt tường từ vữa xây tô Minsando – một lựa chọn hiện đại, bền vững cho công trình.

Tiêu chuẩn vữa xây dựng là gì? 

Tiêu chuẩn vữa xây dựng được hiểu là tập hợp những quy định, yêu cầu kỹ thuật bắt buộc nhằm đảm bảo chất lượng, tính đồng nhất và độ an toàn của vữa trong các công trình. Việc tuân thủ tiêu chuẩn này có vai trò quan trọng trong kiểm soát chất lượng vật liệu, giúp công trình đạt được độ bền vững, khả năng chịu lực cũng như hạn chế tối đa các sự cố hư hỏng sau thi công.

Hiện nay, Việt Nam áp dụng TCVN 4314:2022 – vữa xây dựng yêu cầu kỹ thuật, thay thế TCVN 4314:2003, áp dụng cho vữa dùng chất kết dính vô cơ trong xây và hoàn thiện công trình. Tiêu chuẩn này không áp dụng cho bê tông nhẹ, vữa ốp lát, thạch cao hay vữa đặc biệt. Bên cạnh đó còn có bộ TCVN 3121 (1-18):2022 về phương pháp thử (cường độ, độ bám dính, hút nước…) và các tiêu chuẩn nguyên liệu liên quan như TCVN 2231:2015, TCVN 4506:2012, TCVN 7570:2006, TCVN 9205:2012.

Phân loại vữa xây dựng theo tiêu chuẩn 

Theo TCVN 4314:2022, vữa xây dựng được phân loại chủ yếu dựa trên loại chất kết dính và mục đích sử dụng. Trong thực tế, các loại vữa phổ biến gồm:

• Vữa xi măng: Được chế tạo từ xi măng, cát và nước, có cường độ chịu nén cao, đông kết nhanh. Nhược điểm: Độ dẻo kém, khó thi công hơn, dễ nứt nếu không kiểm soát tỷ lệ trộn hoặc bảo dưỡng không đúng cách.

Vữa vôi: Gồm vôi, cát và nước, thường dùng trong các công trình dân dụng truyền thống. Nhược điểm: Cường độ chịu nén thấp, không thích hợp cho hạng mục chịu tải nặng, độ bền kém hơn so với vữa xi măng.

Vữa trộn sẵn, vữa khô đóng bao: Được sản xuất công nghiệp, phối trộn theo tỷ lệ chuẩn, chỉ cần thêm nước là có thể sử dụng. Chất lượng ổn định, đảm bảo đồng đều, thi công nhanh chóng, tiết kiệm nhân công và giảm sai sót khi trộn.

Các tiêu chí đánh giá chất lượng vữa xây dựng 

Độ dẻo và khả năng thi công 

Một trong những yếu tố quan trọng để đánh giá chất lượng vữa là độ dẻo. Vữa có độ dẻo tốt sẽ dễ dàng trải đều trên bề mặt, bám dính chắc vào gạch hay bê tông, từ đó giúp việc thi công nhanh chóng và hạn chế các khuyết tật như rỗng, nứt. Khả năng thi công thuận lợi không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn nâng cao chất lượng hoàn thiện công trình.

Cường độ nén 

Cường độ nén là chỉ số quan trọng phản ánh khả năng chịu tải của vữa sau khi đóng rắn. Đây là tiêu chí liên quan trực tiếp đến độ bền và an toàn của kết cấu công trình.

• Vữa xây thông thường: cường độ nén khoảng 2,5 – 7,5 MPa, phù hợp cho nhà dân dụng.
• Vữa mác cao: cường độ từ 10 – 20 MPa, dùng trong các công trình yêu cầu chịu lực lớn như nhà cao tầng, hạ tầng kỹ thuật.

Việc lựa chọn cường độ nén phù hợp giúp tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo độ bền chắc cho từng loại công trình.

Độ co ngót, khả năng chống nứt 

Khi vữa khô và đóng rắn, hiện tượng co ngót luôn xảy ra. Nếu tỷ lệ co ngót quá lớn, tường dễ xuất hiện các vết nứt chân chim hoặc nứt dọc mạch vữa. Đây là nguyên nhân làm giảm thẩm mỹ và ảnh hưởng đến tuổi thọ công trình. Một loại vữa chất lượng cần có độ co ngót thấp, đồng thời được cải tiến bằng phụ gia chống nứt, nhằm đảm bảo bề mặt tường ổn định lâu dài.

Khả năng chống thấm, chịu nhiệt 

Trong điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa của Việt Nam, tường thường xuyên chịu tác động của mưa, độ ẩm cao và nhiệt độ thay đổi đột ngột. Vữa xây đạt chuẩn cần có khả năng chống thấm để hạn chế hiện tượng rêu mốc, thấm nước vào bên trong công trình. Đồng thời, vữa phải chịu được nhiệt độ cao trong những công trình công nghiệp như lò hơi, nhà máy sản xuất, hoặc ngoài trời nắng gắt. Nhờ đó, công trình vừa bền chắc, vừa đáp ứng yêu cầu an toàn sử dụng.

Những sai lầm thường gặp khi không tuân thủ tiêu chuẩn vữa

• Trộn sai tỷ lệ: Xi măng – cát – nước không đúng quy chuẩn, khiến vữa không đạt cường độ, dễ nứt và nhanh xuống cấp.
• Sử dụng nguyên liệu kém chất lượng: Cát bẩn, xi măng hết hạn hoặc nước không đạt tiêu chuẩn làm giảm độ bám dính và tuổi thọ công trình.
• Không kiểm tra cường độ vữa trước khi thi công: Không thử nghiệm dẫn đến sử dụng vữa không đạt chuẩn, tiềm ẩn rủi ro cho kết cấu và an toàn công trình.

Việc tham chiếu và áp dụng đúng các tiêu chuẩn vữa xây dựng không chỉ giúp nâng cao chất lượng thi công, mà còn đảm bảo tính hội nhập và cạnh tranh của doanh nghiệp trong ngành xây dựng.

Việc tuân thủ đúng tiêu chuẩn vữa xây dựng không chỉ đảm bảo độ bền chắc của công trình mà còn giúp tiết kiệm chi phí bảo trì, hạn chế sự cố kỹ thuật trong quá trình sử dụng. Đối với các nhà thầu, kỹ sư và chủ đầu tư, đây là yếu tố then chốt để nâng cao uy tín và chất lượng dự án. Chính vì vậy, mỗi công trình cần được thực hiện trên nền tảng tiêu chuẩn rõ ràng, minh bạch và kiểm soát chặt chẽ.

Hãy tham khảo và áp dụng đúng tiêu chuẩn TCVN về vữa xây dựng trong mọi hạng mục thi công – đó là chìa khóa để tạo nên những công trình bền vững, an toàn và đạt giá trị lâu dài.