Vữa xây dựng là gì? Hành trình cách mạng hóa vật liệu vữa

Vữa xây dựng là gì? Hành trình cách mạng hóa vật liệu vữa
Admin07/07/2025

Trong xây dựng, chúng ta thường nghe nhiều đến xi măng, gạch, sắt thép,… nhưng có một vật liệu âm thầm mà vô cùng quan trọng đó là vữa xây dựng. Có thể nói, không có vữa, không thể có tường nhà hay bất kỳ công trình nào bền chắc. Vậy vữa xây dựng là gì? Nó đã xuất hiện từ bao giờ và vì sao lại phát triển mạnh mẽ đến vậy? 

Vữa xây dựng là gì? 

Vữa là hỗn hợp gồm chất kết dính (như xi măng hoặc vôi), cát mịn và nước, đôi khi có thêm phụ gia. Các thành phần được nhào trộn theo một tỉ lệ nhất định để đảm bảo vữa có độ dẻo và khả năng đóng rắn. Vữa được dùng để liên kết các viên gạch hoặc đá lại với nhau, lấp kín các khe hở, giúp công trình chắc chắn, chống thấm, chống nứt và bền đẹp hơn. 

Toàn cảnh sự phát triển của vật liệu vữa qua các thời kỳ

Vật liệu vữa xây dựng đã trải qua 3 cột mốc phát triển chính: từ những hỗn hợp thô sơ đến cuộc cách mạng vật liệu với sự ra đời của xi măng và gần đây nhất là sự phát triển của vữa công nghệ cao đáp ứng yêu cầu công trình bền vững. 

Giai đoạn khởi nguồn: Từ vật liệu thô sơ đến vữa vôi bền chắc 

Đây là giai đoạn đầu tiên đánh dấu sự xuất hiện của vật liệu vữa sơ khai, chủ yếu tận dụng vật liệu tự nhiên. Theo thời gian, con người cải tiến thành phần để vữa tăng độ bền, giúp công trình chống chịu tốt hơn với thời tiết. 

  • Thời tiền sử cổ đại (1000 TCN): Vữa trong giai đoạn này chủ yếu được làm từ đất sét trộn với rơm hoặc cỏ khô, ứng dụng trong xây nhà, tường đơn sơ. Điểm hạn chế là độ kết dính yếu, dễ bong tróc khi gặp mưa gió nên không bền theo thời gian. 
vữa xây dựng thời tiền sử cổ đại
Vữa xây dựng thời tiền sử cổ đại chủ yếu được làm từ đất sét trộn với rơm hoặc cỏ khô
  • Thời kỳ La Mã (500 TCN – 300 SCN): Vữa xây dựng chủ yếu là vôi trộn với pozzolana (thường là tro núi lửa) để tạo thành vữa có tính kết dính và chống nước tốt. Vữa được dùng ở công trình quy mô lớn như đền, cầu cống. Theo thời gian, do phát triển hạ tầng, yêu cầu về công trình bền vững, loại vữa này không còn được ưa chuộng và phải cải tiến để đáp ứng nhu cầu. 
tàn tích của vữa xây dựng thời kỳ la mã
Vữa xây dựng thời kỳ La Mã chủ yếu là vôi trộn với pozzolana
  • Trung cổ – Phục Hưng (thế kỷ 5 – 17): Vữa thời kỳ này có thành phần chủ yếu là vôi trộn với cát sạch và được ứng dụng cho xây dựng lâu đài, nhà thờ, tường thành. Vữa vôi có thể đảm bảo độ bền, dễ thi công bằng tay và đáp ứng yêu cầu xây dựng thời bấy giờ. 
Vữa xây dựng thời trung cổ
Vữa xây dựng thời Trung cổ Phục hưng chủ yếu là vôi trộn với cát sạch

Giai đoạn cách mạng vật liệu: Bước nhảy vọt với xi măng và vữa chuyên dụng 

Giai đoạn này đánh dấu sự thay đổi lớn trong ngành xây dựng với sự ra đời của xi măng và các loại vữa chuyên dụng. Vữa không chỉ còn là hỗn hợp đơn giản mà trở thành vật liệu kỹ thuật cao, phục vụ đa dạng mục đích thi công. 

Giai đoạn cách mạng công nghiệp:

Năm 1824, Joseph Aspdin phát minh ra xi măng Portland và trở thành nguyên liệu chính của vữa hiện đại. Xi măng Portland có độ bền cao, nhanh khô, giúp thi công nhanh và chắc chắn hơn so với vữa vôi, đáp ứng tiến độ và quy mô công trình hiện đại. 

vữa xây dựng giai đoạn cách mạng công nghiệp
Giai đoạn cách mạng công nghiệp phát minh ra dòng xi măng Portland có độ bền cao, nhanh khô

Giai đoạn thế kỷ 20 – Đa dạng hoá công thức vữa

Giai đoạn này phát triển nhiều dòng vữa khác nhau như vữa trát, vữa chống thấm, vữa chịu nhiệt,… Thành phần là vữa polymer cải tiến, bổ sung thêm chất chống thấm, chống nứt để tăng tính năng. Vữa đóng bao chỉ cần thêm nước là dùng, rất tiện lợi mà vẫn đảm bảo chất lượng công trình. Sự ra đời của dòng vữa này giúp tối ưu quá trình thi công, đảm bảo độ đồng đều và phù hợp với mọi địa hình thi công hiện đại.

vữa xây dựng tại việt nam thế kỉ 20
Giai đoạn thế kỷ 20 đa dạng công thức vữa, sử dụng tiện lợi mà vẫn đảm bảo chất lượng công trình

Giai đoạn hiện đại: Vữa xây dựng xanh, định hình chuẩn mực trong xây dựng mới 

Bước vào thế kỷ 21, ngành xây dựng chuyển hướng sang vật liệu thân thiện với môi trường. Vữa xây nhà hiện đại không chỉ bền chắc mà còn góp phần tối ưu thi công và tăng tuổi thọ công trình. 

Vữa thân thiện môi trường

Đây là vữa khô trộn sẵn sử dụng tro bay, xỉ lò cao và cát nhân tạo để giảm khai thác tài nguyên thiên nhiên. Ưu điểm của vữa xanh thân thiện môi trường là giảm phát thải CO₂, không có mùi hắc, an toàn cho sức khỏe người thi công. 

vữa xây dựng thân thiện với môi trường
Vữa thân thiện với môi trường giảm phát thải CO₂, không có mùi hắc, an toàn cho sức khỏe người thi công

Vữa công nghệ cao

Điển hình của dòng vữa này là vữa tự phục hồi giúp vá vết nứt, tăng tuổi thọ công trình. Ngoài ra, vữa có khả năng dẫn nhiệt cho sàn nhà, kháng axit mài mòn, phù hợp với những công trình thông minh, nhà máy hoặc khu công nghiệp. Loại vữa này đáp ứng yêu cầu về công trình xanh, giảm phát thải, phù hợp với điều kiện khí hậu khắc nghiệt và nhu cầu đô thị hoá nhanh. 

>>> Xem thêm: Xây 1m3 gạch hết bao nhiêu vữa?

Vì sao vữa xây dựng phải liên tục cải tiến?

Ít ai chú ý, nhưng vữa là lớp chuyển tiếp chịu trách nhiệm vừa kết dính kết cấu, vừa định hình bề mặt thẩm mỹ, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và tuổi thọ công trình. Trên thực tế, nhiều sự cố xây dựng bắt nguồn từ lớp vữa không đạt chất lượng: tường nứt chân chim, lớp trát bong tróc, thấm nước, xuống cấp nhanh chỉ sau vài mùa mưa nắng.

Trong khi đó, ngành xây dựng hiện đại đang bước vào thời kỳ chạy đua với tiến độ, chi phí và tiêu chuẩn xanh. Người thợ cần vật liệu dễ thi công – nhà thầu cần đảm bảo chất lượng – chủ đầu tư cần công trình bền vững, nhưng các dòng vữa truyền thống trộn tay tại công trường không thể đáp ứng đồng thời những yêu cầu đó.

Các lý do nêu trên khiến vữa xây dựng phải liên tục cải tiến: từ độ dẻo, độ bám dính, khả năng chống nứt – chống thấm, đến tính ổn định trong mọi điều kiện thời tiết. Không chỉ để phục vụ kỹ thuật, mà để bảo vệ uy tín của người làm nghề và giá trị thực sự của mỗi công trình.

Những thông tin về vữa xây dựng là gì và sự cải tiến của vữa xây đã phản ánh rõ nhu cầu phát triển không ngừng của ngành xây dựng. Cho đến hiện tại, các dòng vữa công nghệ cao, vữa thông minh đã đáp ứng tốt đa dạng yêu cầu thi công và tối ưu cho yêu cầu bền vững trong xây dựng. Nếu cũng đang quan tâm đến các dòng sản phẩm vữa công nghệ cao, vữa xây cao cấp, hãy liên hệ ngay với Minsando qua số hotline 0832.968.868 – 082.436.8868 để được tư vấn chi tiết nhất. 

Chia sẻ ngay